De keuken zelf.
1) Inrichting
We kunnen de inrichting vaak niet kiezen en moeten het daarom stellen met wat ons gegeven is. Het is niet altijd even simpel om proper en veilig te werken, toch moeten we proberen creatief te zijn om een minimum aan voedselveiligheid te kunnen verzekeren.
Bij het aankomen op de kampplaats begin je eerst en vooral met het ‘herinrichten’ van je keuken. Je gaat als volgt te werk:
Als alles proper is kan je er aan beginnen! Je kookgerei en reeds aangekocht voedsel moeten opgeborgen worden. Hieronder enkele tips om dit vlot en voedselveilig te laten verlopen:
Afspraken rond afval:
Afval kan erge geurhinder met zich meebrengen en daarbij trekt dit ongedierte aan. Twee zaken die we liever niet in een keuken hebben.
Als je al deze tips nagekomen bent dan kan je beginnen in een propere en voedselveilige keuken. Het is belangrijk dat je deze zo houdt. Vorige en nog andere richtlijnen om de keuken proper en voedsel veilig te houden vind je op volgende affiche:
We kunnen de inrichting vaak niet kiezen en moeten het daarom stellen met wat ons gegeven is. Het is niet altijd even simpel om proper en veilig te werken, toch moeten we proberen creatief te zijn om een minimum aan voedselveiligheid te kunnen verzekeren.
Bij het aankomen op de kampplaats begin je eerst en vooral met het ‘herinrichten’ van je keuken. Je gaat als volgt te werk:
- Je verplaatst alles en begint met een goede schoonmaakbeurt. Je weet nooit wie er voor jou de keuken gebruikt heeft en of deze al dan niet proper is. Hoe je wat moet schoonmaken vind je verder in dit deel onder het puntje 3) Onderhoud.
Als alles proper is kan je er aan beginnen! Je kookgerei en reeds aangekocht voedsel moeten opgeborgen worden. Hieronder enkele tips om dit vlot en voedselveilig te laten verlopen:
- Zorg ervoor dat alles zodanig geplaatst wordt dat je makkelijk kan kuisen.
Bv. zorg dat je aanrechten vrij zijn, gebruik plastieken dozen ed. om spullen op te bergen als je dan later weer moet kuisen moet je enkel deze doos opzij zetten. - Plaats nooit voedingsmiddelen op de grond, ongedierte houdt hiervan!
Het beste plaats je voeding iets boven de grond in een kast, rek ed. - Producten die in de koelkast horen zet je in de koelkast, die van de diepvriezer plaats je in de diepvriezer.
- Producten die op kamertemperatuur mogen bewaard worden stockeer je best op een donkere koele plaats, dit kan een kast zijn, een apart verduisterd lokaal,… Hier moet je weer opletten dat je niets op de grond plaatst. Plaats de producten in een kast, een rek, op banken, op bakken voor leeggoed,… Wees hier creatief! Het belangrijkste is dat ze geen rechtstreeks contact met de grond maken.
- Plaats je 1-dags vuilnisbak dichtbij de deur die naar buiten leidt.
- Je kookgerei plaats je best in afgesloten kasten zodat er geen vuil bij kan komen!
- Probeer ervoor te zorgen dat de keuken een afgesloten geheel wordt t.o.v. de andere lokalen.
- Persoonlijke spullen horen niet thuis in een keuken! Zoek hiervoor een aparte plaats, desnoods in de gang. Persoonlijke spullen zorgen voor een rommelig uitzicht en ongedierte houdt hiervan. Daarbij zal je nooit of amper je sleutels, gsm, handtas,… reinigen. Dus kan je zelf al bedenken dat er een groot aantal bacteriën op aanwezig is!
Afspraken rond afval:
Afval kan erge geurhinder met zich meebrengen en daarbij trekt dit ongedierte aan. Twee zaken die we liever niet in een keuken hebben.
- Zoals reeds vermeld plaats je de 1-dags vuilnisbak vlakbij de deur die je het snelste naar buiten leidt, deze plaats moet ook zo ver mogelijk weg zijn van de plaats waar je met voeding werkt of de voorraadplaats ed.
- Al het afval wordt op het einde van de dag verzameld op een plaats ver weg van de keuken en de slaapplaatsen. Spreek dus in het begin een algemene plaats af waar het afval verzameld wordt!
- De vuilnisbakken/zakken moeten afgesloten kunnen worden met een deksel omdat dit een broedplaats is voor schimmels en bacteriën. Indien je werkt met vuilnisbakken moeten deze dagelijks gereinigd worden langs binnen- & buitenkant, dus voor je eigen gemak kan je hier ook best een vuilniszak in gebruiken.
Als je al deze tips nagekomen bent dan kan je beginnen in een propere en voedselveilige keuken. Het is belangrijk dat je deze zo houdt. Vorige en nog andere richtlijnen om de keuken proper en voedsel veilig te houden vind je op volgende affiche:
In het handboek vind je ook allerlei tips rond composteren & gebruik van kampkippen! 2) Ongedierte
Ongedierte is niet enkel vreselijk onsmakelijk in je eten, daarbij kan het gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. De bestrijding hiervan is daarom zeer belangrijk!
2) Ongedierte
Op de volgende affiche vind je handige tips om ongedierte te voorkomen:
Ongedierte is niet enkel vreselijk onsmakelijk in je eten, daarbij kan het gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. De bestrijding hiervan is daarom zeer belangrijk!
2) Ongedierte
Op de volgende affiche vind je handige tips om ongedierte te voorkomen:
3) Onderhoud
Keuze en omgang materiaal
- Algemeen:
Het keukengerei dient proper te zijn voor gebruik.
- Proeflepels en vorken:
Na elk gebruik afwassen! Er mag nooit met een lepel die in de mond gezeten heeft terug
in het eten gegaan worden. Zelf heb je ook niet graag iemands speeksel in je eten, toch?
- Handdoeken:
Deze dienen tijdig vervangen te worden. Laat de vuile handdoeken drogen en leg ze daarna in een mand of kast. Handdoeken mogen best niet meerdere malen gebruikt worden. Ze zijn een haard van bacteriën!
- Vaatdoek:
Deze MOET DAGELIJKS vervangen worden, als je 14 dagen op kamp bent moet je dus minimum 14
vaatdoeken meenemen. Waarom? Omdat de vaatdoek een haard aan bacteriën bevat! Deze bacteriën
kunnen zo talrijk zijn dat ze een voedselvergiftiging kunnen veroorzaken. Dit willen we ten allertijden vermijden. Dus dagelijks vervangen!
- Soort materiaal:
Het is belangrijker om met proper materiaal te werken dan met duur materiaal. Je koop beter elk jaar nieuwe goedkope snijplanken dan 5 jaar met dezelfde dure snijplanken te werken! Hier zetten we even op een rijtje welk materiaal goed is voor gebruik.
Materiaal dat we beter niet gebruiken:
Materiaal dat we zeker mogen gebruiken:
- Onderhoudsproducten en andere chemische stoffen:
Plaats ze in een aparte kast waar geen voeding staat en indien mogelijk zelfs in een apart lokaal.
Afwas
Afwassen is een belangrijke stap in het verwijderen van vuil en bacteriën! Als de leden dit zonder toezicht moeten doen gebeurt dit vaak minder goed. Wat je kan doen om het de leden makkelijker te maken en vnl. om zelf voedselveilig te kunnen blijven werken zijn volgende zaken:
Het onderhoudsplan
Natuurlijk kunnen we niet elke dag alles reinigen en ontsmetten want dan zijn we meer bezig met het kuisen dan met koken! Toch is het een heel erg belangrijk onderdeel en mogen we deze zeker niet negeren of overslaan! Om het voor jullie makkelijker te maken heb ik een onderhoudsplan opgesteld. Indien jullie dit opvolgen kunnen jullie er vanuit gaan dat je keuken proper zal zijn!
Dit zal ook verschillend zijn voor een kamp in gebouwen of voor een kamp in tenten, daarom zijn er 2 versies.
Het onderhoudsplan zegt je hoe vaak je iets moet reinigen en ook hoe en met welke producten. Nu weet je wel wat, hoe, hoe vaak en met welke producten maar deze moeten ook wel goed opgevolgd worden. Om dit makkelijk te kunnen nakijken of alles gebeurd is staat bij het onderhoudsplan een handige checklist.
In de witte vakjes van de checklist schrijven jullie je naam indien je dit onderdeel van de keuken gereinigd en eventueel ontsmet hebt volgens het de richtlijnen van het onderhoudsplan! Zo kan je op het einde van de dag nagaan of al de ‘taken’ gedaan zijn en door wie ze gedaan zijn!
Heel belangrijk is dat je telkens voor je begint met reinigen of ontsmetten alle voedingsmiddelen afdekt. Indien je enkel je werkplek vrij maakt en reinigt midden in het kookproces, dan hoeven niet alle voedingsmiddelen afgedekt te worden. Let wel op dat er geen onderhoudsproducten in de voeding terecht komen! Op het einde van de dag bij de algemene reiniging moet alles steeds afgedekt zijn.
Keuze en omgang materiaal
- Algemeen:
Het keukengerei dient proper te zijn voor gebruik.
- Proeflepels en vorken:
Na elk gebruik afwassen! Er mag nooit met een lepel die in de mond gezeten heeft terug
in het eten gegaan worden. Zelf heb je ook niet graag iemands speeksel in je eten, toch?
- Handdoeken:
Deze dienen tijdig vervangen te worden. Laat de vuile handdoeken drogen en leg ze daarna in een mand of kast. Handdoeken mogen best niet meerdere malen gebruikt worden. Ze zijn een haard van bacteriën!
- Vaatdoek:
Deze MOET DAGELIJKS vervangen worden, als je 14 dagen op kamp bent moet je dus minimum 14
vaatdoeken meenemen. Waarom? Omdat de vaatdoek een haard aan bacteriën bevat! Deze bacteriën
kunnen zo talrijk zijn dat ze een voedselvergiftiging kunnen veroorzaken. Dit willen we ten allertijden vermijden. Dus dagelijks vervangen!
- Soort materiaal:
Het is belangrijker om met proper materiaal te werken dan met duur materiaal. Je koop beter elk jaar nieuwe goedkope snijplanken dan 5 jaar met dezelfde dure snijplanken te werken! Hier zetten we even op een rijtje welk materiaal goed is voor gebruik.
Materiaal dat we beter niet gebruiken:
- Hout, hierin vormen zich snel krassen waarin bacteriën zich kunnen ophopen.
- Aluminium potten, deze zijn van zachter metaal. Hierdoor komen er makkelijk krassen op waar bacteriën kunnen huizen. Daarbij werken zuren hier op in, zoals tomaten, wat de kwaliteit van het kookgerei aantast.
- Beschadigde snijplanken met diepe groeven gooi je meteen weg. Ook ander beschadigd materiaal uit kunststof zoals vergieten, roerlepels …
Materiaal dat we zeker mogen gebruiken:
- Goed afwasbaar en niet absorberend materiaal zoals kunststof is perfect voor snijplanken.
- Beschadigde snijplanken gooi je meteen weg.
- Inox (kookpotten, pannen, braadsleeën,…)
- Plastiek (potjes om voeding in op te bergen, snijplanken, roerlepels,…)
- Onderhoudsproducten en andere chemische stoffen:
Plaats ze in een aparte kast waar geen voeding staat en indien mogelijk zelfs in een apart lokaal.
Afwas
Afwassen is een belangrijke stap in het verwijderen van vuil en bacteriën! Als de leden dit zonder toezicht moeten doen gebeurt dit vaak minder goed. Wat je kan doen om het de leden makkelijker te maken en vnl. om zelf voedselveilig te kunnen blijven werken zijn volgende zaken:
- Zorgen voor voldoende warm water en afwasmiddel. Hierbij kan ook aan het milieu denken en kiezen voor ecologisch afbreekbaar afwasmiddel. Neem ook pas warm water net voor er wordt af gewassen.
- Maak gebruik van DRINKBAAR water! Geen rivierwater!!
- Vlak na het uitdelen van het eten aan de leden, leiding en natuurlijk de foeriers zet je best de potten/pannen/braadsleeën en ander vuil materiaal onder water. Zo kan dit al even weken en lost het vuil makkelijker bij het afwassen.
- Aangebrande potten ed. zelf afwassen omdat de leden vaak niet voldoende macht en moed hebben deze weer spik en span te maken waardoor ze vaak maar half uitgekuist worden.
- De leden moeten zoveel mogelijk etensresten verwijderen voor ze beginnen af te wassen.
- Laat ze alle vuile vaat op één specifieke plaats verzamelen (een tafel, op de grond,…) en de propere afgedroogde vaat op een andere plaats (ijzeren koffer, tafel, kast,…)
- Laat ze beginnen met het minst vuile nl. de bekers en bestek. Vervolgens pas de borden en daarna de potten en pannen.
- Vervang het water als het niet meer heet en/of schoon is. (Kind & Gezin, 2004)
- Een taak voor de leiding en foeriers samen: controleren of alles goed afgewassen is.
- Goed nagaan of alles voldoende droog is voor iets opgestapeld wordt.
Het onderhoudsplan
Natuurlijk kunnen we niet elke dag alles reinigen en ontsmetten want dan zijn we meer bezig met het kuisen dan met koken! Toch is het een heel erg belangrijk onderdeel en mogen we deze zeker niet negeren of overslaan! Om het voor jullie makkelijker te maken heb ik een onderhoudsplan opgesteld. Indien jullie dit opvolgen kunnen jullie er vanuit gaan dat je keuken proper zal zijn!
Dit zal ook verschillend zijn voor een kamp in gebouwen of voor een kamp in tenten, daarom zijn er 2 versies.
Het onderhoudsplan zegt je hoe vaak je iets moet reinigen en ook hoe en met welke producten. Nu weet je wel wat, hoe, hoe vaak en met welke producten maar deze moeten ook wel goed opgevolgd worden. Om dit makkelijk te kunnen nakijken of alles gebeurd is staat bij het onderhoudsplan een handige checklist.
In de witte vakjes van de checklist schrijven jullie je naam indien je dit onderdeel van de keuken gereinigd en eventueel ontsmet hebt volgens het de richtlijnen van het onderhoudsplan! Zo kan je op het einde van de dag nagaan of al de ‘taken’ gedaan zijn en door wie ze gedaan zijn!
Heel belangrijk is dat je telkens voor je begint met reinigen of ontsmetten alle voedingsmiddelen afdekt. Indien je enkel je werkplek vrij maakt en reinigt midden in het kookproces, dan hoeven niet alle voedingsmiddelen afgedekt te worden. Let wel op dat er geen onderhoudsproducten in de voeding terecht komen! Op het einde van de dag bij de algemene reiniging moet alles steeds afgedekt zijn.